Galegos: diferenças entre revisões

Conteúdo apagado Conteúdo adicionado
m Foram revertidas as edições de 95.18.101.43 para a última revisão de 87.217.99.58, de 09h37min de 20 de abril de 2017 (UTC)
O Areoso (discussão | contribs)
Acrescento referências, hipervínculos e pessoas no artigo.
Linha 46:
Os '''galegos''' são um grupo étnico ou nacional cuja pátria é a [[Galiza]], uma região histórica (antigamente reino) no sudoeste da Europa, que desde 1833 faz parte do [[reino de Espanha]]. As principais línguas faladas na Galiza são o [[língua galega|galego]] (por alguns considerado um codialeto com o português, veja-se [[reintegracionismo]]) e o {{ling|es}}.
 
A [[Galiza|Comunidade Autónoma Galega]] (um conceito estabelecido na [[Constituição espanhola de 1978]]) é composta por quatro [[Províncias da Espanha|províncias]]: [[Corunha (província)|Corunha]], [[Lugo (província)|Lugo]], [[Ourense (província)|Ourense]] e [[Pontevedra (província)|Pontevedra]]. Em 1933 foi reconhecida em Berna (Suíça) nacionalidade europeia, junto com [[Catalunha]] e o [[País Basco]] no Congreso das Minorías Nacionais adscrito á [[Sociedade das Nações]]<ref>{{Citar web|url=http://praza.gal/politica/5423/80-anos-dende-que-galicia-e-oficialmente-nacion/|titulo=80 anos dende que Galicia é, oficialmente, nación - Praza Pública|acessodata=2017-04-21|obra=Praza Pública|lingua=gl}}</ref>. No seu Segundo [[Estatuto de Autonomia de Galiza|Estatuto de Autonomia]], de 1981 (o primeiro é de 1936<ref>{{Citar periódico|data=2015-12-05|titulo=Estatuto de Autonomia da Galiza de 1936|jornal=Wikipédia, a enciclopédia livre|url=https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Estatuto_de_Autonomia_da_Galiza_de_1936&oldid=44125954|idioma=pt}}</ref>) é reconhecida [[Nacionalidades históricas da Espanha|nacionalidade histórica]].
 
Outras áreas de [[língua galega]] estão localizadas nas províncias espanholas de [[Leão (província)|Leão]] e [[Zamora (província)|Zamora]] nas [[Comunidades autónomas da Espanha|comunidades autónomas]] de [[Castela e Leão]] e das [[Astúrias]].
Linha 52:
== População ==
O organismo estatístico oficial da [[Galiza]] é o [[Instituto Galego de Estatística]] (IGE). Segundo o grupo, em 2008 a população total foi de 2.783.100.
As línguas oficiais são o [[língua galega|galego]] e o [[idioma espanhol|espanhol]]. O conhecimento da [[língua espanhola]] é obrigatório<ref>{{Citar web|url=http://www.congreso.es/consti/constitucion/indice/titulos/articulos.jsp?ini=3&tipo=2|titulo=Título preliminar - Constitución Española|acessodata=2017-04-21|obra=www.congreso.es|lingua=es}}</ref> de acordo com a Constituição espanhola e praticamente universal. Quanto ao [[galego]], após muitos anos de declínio, devido à pressão do [[espanhol]] e da perseguição estatal, o estudo do galego vem crescendo, devido às políticas favoráveis às línguas regionais e ao apoio popular. Atualmente, aproximadamente 82% da população da [[Galiza]] fala galego e cerca de 61% da população o têm como [[língua materna]].
 
== Cultura ==
De raízes célticas<ref>{{Citar periódico|data=2017-04-02|titulo=Celtas|jornal=Wikipédia, a enciclopédia livre|url=https://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=Celtas&oldid=48437999|idioma=pt}}</ref>, a cultura galega é rica e antiquíssima e remonta à época pré-romana.
 
=== Portugal e Galiza ===
Linha 75:
 
== No Brasil ==
O gentílico "galego" é atribuído em certas regiões brasileiras a pessoas brancas de cabelos e olhos claros, observando-se que os galegos são, de fato,origem físicamente fisicamentealgo diferentes dos ibéricos meridionais.,<ref>{{Citar web|titulo = Significado / definição de galego no Dicionário Priberam da Língua Portuguesa|url = http://www.priberam.pt/dlpo/galego|website = www.priberam.pt|acessodata = 2016-02-05}}</ref> e na Galiza há de facto uma porcentagem de louros algo maior por causas históricas. Também houve uma grande mestiçagem dos descendentes de galegos no Brasil e outros países do mundo.
 
== Pessoas famosas de origem galega ==
Linha 124:
* [[:gl:Bea_González|Bea Gonzalez]] escritora galego-canadense, escreve em inglés
* [[Vicente Risco]] escritor e político, escreveu em galego
* [[:gl:Sofía_Casanova|Sofia Casanova]] escritora, maiormente em espanho, acadêmica e corresponsal de guerra
* [[:en:Benito_Jerónimo_Feijóo_y_Montenegro|Benito Jerónimo Feijoo e Montenegro]] escritor do XVIII, escreveu em galego e espanhol
* [[Rosalía de Castro]] escritora, escreveu em galego e em espanhol
* [[Manuel Murguía]] escritor e fundador da RAG, escreveu em galego
Linha 148:
* [[Miguel de Cervantes|Miguel de Cervantes Saavedra]] (descendente de galegos) escreveu em espanhol
* [[Luís de Camões]] (descendente de galegos) escreveu em português
* [[Idácio de Chaves|Idácio]] cronista galaico-romano do século V
[[Ficheiro:Domingo_Font%C3%A1n_por_Antonio_Mar%C3%ADa_Esquivel,_1852.jpg|150px|thumb|[[Domingo Fontán]]]]
 
Linha 161 ⟶ 162:
* [[:gl:Fernando_Caldeiro_Caínzos|Fernando Caldeiro]] (descendente de galegos) astronauta
* [[:es:Antonio_Casares-Gil|Antonio Casares-Gil]] botánico
* [[:en:Benito_Jerónimo_Feijóo_y_Montenegro|Benito Jerónimo Feijoo e Montenegro]] escritorno dos. XVIII, escreveu emde galegociência e espanholcepticismo
* [[:gl:Enrique_Vidal_Abascal|Enrique Vidal Abascal]] pintor, matemático e astrónomo no campo das [[Estrela dupla|estrelas duplas]]
* [[:gl:Cruz_Gallástegui|Cruz Gallástegui]] fundador da [[:gl:Misión_Biolóxica_de_Galicia|Misión Biolóxica de Galiza]]
Linha 241 ⟶ 243:
* [[Julio Iglesias]] (pai de [[Ourense]]) cantor
* [[Carlos Leal]] ator filho de imigrantes galegos e [[rapper]] [[suíço]]
* [[:es:Antonio_Machín|Antonio Machín]] cantor cubano filho de galego
* [[Susana Seivane]] gaiteira
* [[Bebo Valdés]] músico cubano, neto de galego, pai de [[Chucho Valdés]] <ref>{{Citar periódico|data=2007-10-21|titulo=Niki Lauda podrá ser gallego de Loña do Monte si así lo quiere|jornal=La Voz de Galicia|url=http://www.lavozdegalicia.es/noticia/galicia/2007/10/21/niki-lauda-podra-gallego-lona-do-monte-quiere/0003_6246119.htm|idioma=es-ES}}</ref>
* [[Paulina Rubio]] (pai nascido na [[Corunha]]) cantora
* [[Marta Sánchez]] (ambos os pais da [[Corunha]]) cantora
* [[Natalia Oreiro]] cantora
* [[Susana Seivane]] gaiteira
* [[Cristina Pato]] gaiteira e pianista
* [[Francisco Leiro]] escultor
Linha 263 ⟶ 267:
* [[Caramuru]] náufrago 'castaway' no Brasil
* [[Patricio Montojo]] comandante naval
* [[:gl:Isabel_de_Barreto|Isabel Barreto]] primeira mulher almirante, esposa de [[Álvaro de Mendaña de Neira|Álvaro de Mendanha]]
 
=== Outros ===
Linha 284 ⟶ 289:
* [[Alexandre de Fisterra]] inventor (do matraquilhos, etc.) e editor
* [[:gl:Eduardo_Barreiros|Eduardo Barreiros]] engenheiro e industrial automovilístico
* Araceli González espião, agente dupla durante a IIGM<ref>{{Citar periódico|ultimo=Iglesias|primeiro=Luis|data=2016-10-01|titulo=Araceli, la espía gallega que engañó a Hitler|jornal=Cadena SER|url=http://cadenaser.com/emisora/2016/10/01/radio_galicia/1475318384_668686.html|idioma=es-ES}}</ref>
 
== Artigos relacionados ==